Wat heeft leiderschap met een bankrekening gemeen?

Wat heeft leiderschap met een bankrekening gemeen?

Regelmatig krijg ik de vraag van deelnemers in leiderschapsworkshops “wat doe ik toch verkeerd? ik heb het al op verschillende manieren geprobeerd, maar ik krijg maar geen beweging in dat teamlid, hij wil precies niet gecoacht worden” of “ze doen nooit wat ik hen vraag” of “mijn medewerker is trillend weggelopen uit een evaluatie-gesprek, wat heb ik verkeerd gedaan?”.

De deelnemers voelen zich gefrustreerd en weten vaak niet wat te doen omdat het lijkt dat ze ‘alles’ al geprobeerd hebben.

Dagelijks communiceren we met heel veel mensen, op veel verschillende manieren. Soms gaat dat goed. Soms niet. Je voelt vaak direct of je boodschap aangekomen is, of er verbinding is. Maar wat doe je als je merkt dat je boodschap niet wordt binnen gepakt of een andere reactie uitlokt dan dat je verwacht had?  Het inzicht van Stephen Covey kan je hierbij helpen.  Hij gebruikt de emotionele bankrekening als metafoor.

De emotionele bankrekening is een hulpmiddel die je relaties en communicatievaardigheden helpt ontwikkelen.  Vanaf het moment dat je iemand ontmoet, open je een emotionele bankrekening met die persoon. Net zoals bij het openen van een gewone financiële bankrekening staat er nog geen geld op deze rekening.  Je dient dus eerst te sparen en te investeren in deze bankrekening totdat je een positief saldo hebt, dan pas kan je hiervan geld opnemen. En een goed gespijsde rekening kan ook wel tegen een stootje moest je eens een tegenslag hebben.

Is dit met mensen, collega’s om je heen niet net hetzelfde?  Investeren in een relatie is investeren op de emotionele bankrekening tussen jullie beide. 

Hoeveel begrip, veiligheid en vooral vertrouwen heb je binnen die relatie reeds opgebouwd? 
Hoeveel positieve stortingen heb jij al op deze rekening uitgevoerd? Hoeveel opnames heb jij al gedaan?

Stephen Covey noemt zes grote stortingen die goed zijn voor een gezonde emotionele bankrekening:


De ander begrijpen

Neem de moeite en tijd om de ander werkelijk te begrijpen. Actief luisteren ipv luisteren om te antwoorden, vragen stellen, interesse tonen, wat zijn de talenten, welke waarden zijn belangrijk voor de persoon enz…
“Daar heb ik allemaal geen tijd voor hoor, ik moet mijn deadlines halen”.

De ander begrijpen is één van de grootste stortingen die je kunt doen.

Op de details letten

Een klein gebaar kan grote gevolgen hebben, zowel in positieve als in negatieve zin. Een goedemorgen, een dankjewel of een welgemeend compliment,…

Je baas die je verjaardag niet vergeten is of even bij je komt polsen hoe het met je gaat na een week met griep in bed gelegen te hebben.  Attent zijn is niet moeilijk, het zit hem vaak in de details.

Woord houden

Wanneer je een belofte niet nakomt, verspeel je zeer veel krediet. Als je collega bijvoorbeeld belooft dat hij voor 12u het gevraagde oplevert, en om 13u heb je nog niets ontvangen zonder enige melding, zelfs om 17u niet, dan ervaar je dat als niet leuk. Bij een volgende belofte van die collega hou je hier gegarandeerd rekening mee en trek je misschien die nieuwe belofte van 12u in twijfel.

“Beloofd is beloofd” zeggen kinderen soms wel…  Niet?

Verwachtingen verduidelijken

“Dat is toch logisch?” hoor ik ook vaak. Is dit echt zo? Vage of onuitgesproken verwachtingen kunnen het vertrouwen en onderlinge contact ondermijnen.  Ontbreken de verwachtingen, dan is dit vaak een grote opname op iemands emotionele bankrekening

“Goede mensen hebben geen wetten nodig om verantwoordelijk te handelen, terwijl slechte mensen de wetten weten te omzeilen.  Plato

Integriteit tonen

Integriteit ontstaat zodra je je gedrag en je woorden consistent aan elkaar maakt. Mensen weten in dat geval wat ze aan je hebben.  Je oefent je functie job zorgvuldig uit met de nodige verantwoordelijkheid en geldende regels.

Dit is een soort basiskapitaal voor alle investeringen op je bankrekening. Gebrek aan integriteit reduceert elke storting tot nul.

Je oprecht verontschuldigen voor een opname

Wanneer je iets opneemt van uw emotionele bankrekening, dien je je daarvoor oprecht te verontschuldigen.  Heb je een fout gemaakt met impact naar anderen, geen probleem. Een welgemeend excuus is een grote storting. Zet die trots opzij en zet het recht, oprecht.

Leadership is not a person or a position. It is a complex moral relationship between people based on trust, obligation, commitment, emotion and a shared vision of the good.


Covey beschrijft geen nieuwe dingen. Je weet vast heel goed wat je moet doen om je relaties te versterken. Toch lukt dat niet altijd of hebben we het niet door.  De emotionele bankrekening is een manier om je bewust te zijn van je relaties en manier van communiceren.  Maak voor jezelf de balans eens op binnen je team, met je collega’s of je leidinggevende.

Zou het kunnen dat de feedback die je geeft aan die collega als heel persoonlijk en als kritiek   beschouwd wordt ipv als leeropportuniteit?

Zou het kunnen dat de medewerkers hun afspraak niet nakomen omdat jij dit misschien ook niet altijd doet?

Zou het kunnen dat er niet voldoende vertrouwen is om gecoacht te worden?

En… Zou het mogelijks negatieve saldo van jullie gezamenlijke rekening hiermee iets te maken kunnen hebben?

Ik ben benieuwd naar jouw reactie!